Şah Kulu
  • Alevi öndeleri

Şah Kulu

Şah Kulu’nun doğum tarihi bilinmemektedir. Günümüzde Antalya adını alan Teke iline bağlı Korkuteli kazasının Yalımlı köyünde doğdu. Şah Kulu’nun babası Hasan halife, Şah İsmail’in babası Şah (Şeyh) Haydar’ın halifesiydi. Şah Kulu küçük yaşlardan itibaren eğitime tabi tutulmuş, bu eğitim sonucu kendisini her alanda yetkinleştirmişti. Babası Hasan halifenin hakka yürümesinden sonra babasının kurduğu tekkenin başına geçmişti. Bu da kendisine büyük bir sorumluluk getirmişti. Şah Kulu, kendisini toplumuna karşı sorumlu hissediyordu. Bunun neticesinde, Osmanlı devletinin halk üzerindeki baskılarının artması sonucu çareler arıyordu.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi Şah Kulu iyi bir eğitim almıştı. Bu eğitim yetenek ile birleşince ortaya muazzam bir önderlik çıkmıştı. Şah Kulu, Babailerin, Şeyh Bedrettin’in mücadele yöntemlerini iyice tahlil etmiş, ona göre de bir mücadele ve örgütlenme tarzı geliştirmekteydi.

Osmanlı tarihçileri Şah Kulu’nu lânetle anarlar. Ona “Şeytankulu” derler. Şah Kulu’nun geliştirdiği isyan hakkındaki bilgiler muhteliftir. Bilinen, Şah Kulu’nun diğer isyanların deneyimlerinden yararlandığı ve onların yaptığı hatalara düşmediğidir. Buna rağmen Şah Kulu yenildi. Yenilginin sebebi Şah Kulu’nun harp meydanında şehit edilmesiydi. Öndersiz kalan direnişçiler paniklemeye ve geri çekilmeye başladılar. Bunun sonucunda Osmanlı ordusu devlet örgütlenmesinin verdiği deneyim ve eğitim sonucu galip geldi. Geri çekilen direnişçiler Şah İsmail ile buluştular. Bu konuda her ne kadar çeşitli spekülasyonlar varsa da, bizce Şah Kulutaraftarlarının iddia edilenin aksine Erdebil dergâhında gereken dostluğu gördükleridir. Başta da belirttiğimiz gibi, her ne kadar Şah Kulu’nun doğum tarihi kesin değilse de bazı kaynaklarda 1459 yılı olarak geçiyor. Şehadet tarihi ise 1511.